Co roku 4 lutego obchodzimy Światowy Dzień Walki z Rakiem, mający na celu zwrócenie uwagi na globalny problem nowotworów. Choroby onkologiczne stają się coraz większym wyzwaniem dla społeczeństw, zarówno pod względem zdrowotnym, jak i ekonomicznym. Statystyki nie pozostawiają złudzeń: każdego roku na świecie diagnozowanych jest 20 milionów nowych przypadków raka, a blisko 10 milionów ludzi umiera z jego powodu. Co więcej, prognozy przewidują, że do 2050 roku liczba nowych zachorowań wzrośnie do 35 milionów, co oznacza wzrost o 80% w ciągu kilku dekad.[1]
Koszty, które ponosi świat
Według szacunków, koszty związane z diagnozą, leczeniem oraz konsekwencjami społecznymi nowotworów wyniosą globalnie aż 25 bilionów dolarów w ciągu najbliższych 30 lat[2]. Pacjenci często zmuszani są do rezygnacji z pracy, a ich rodziny wydają wszystkie oszczędności na leczenie. Obciążenie to ma ogromny wpływ na gospodarki krajów, ograniczając nakłady pracy obywateli i zwiększając koszty opieki zdrowotnej.
Nowotwory w Polsce i na świecie
Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) podaje, że w 2020 roku na świecie odnotowano 19,3 miliona nowych przypadków nowotworów, z czego niemal połowa (49,3%) miała miejsce w Azji. W Polsce w tym samym roku na raka zachorowało 204 575 osób, co stanowiło 4,7% przypadków w Europie.[3] Najczęściej występującym nowotworem u kobiet w Polsce jest rak piersi, natomiast u mężczyzn rak prostaty. Niestety, w obu grupach główną przyczyną zgonów jest rak płuca, który jest silnie powiązany z paleniem tytoniu, a także nadużywaniem alkoholu oraz otyłością.
Profilaktyka kluczem do zdrowia
Modyfikacja czynników ryzyka może znacząco zmniejszyć ryzyko zachorowania zarówno na nowotwory, jak i choroby kardiologiczne. Kluczowe działania to:
- rezygnacja z palenia tytoniu,
- ograniczenie spożycia alkoholu,
- utrzymanie prawidłowej masy ciała poprzez zdrową dietę i regularną aktywność fizyczną,
- stosowanie pozostałych zasad zawartych w publikacji „Europejski Kodeks Walki z Rakiem”.
Z raportu OECD „EU Country Cancer Profile: Poland 2023” wynika, że edukacja i dostęp do profilaktyki są niezbędne, by zmniejszyć zachorowalność i śmiertelność z powodu nowotworów w Polsce.[4] Pamiętajmy, że wczesne wykrycie raka znacząco zwiększa szanse na wyleczenie.
Światowy Dzień Walki z Rakiem to nie tylko okazja do refleksji, ale przede wszystkim do podjęcia działań na rzecz zdrowia. Zwiększenie świadomości, promowanie profilaktyki i wsparcie dla pacjentów są kluczowe, by stawić czoła tej globalnej epidemii. Każdy z nas może coś zmienić — dla siebie i innych.
[1] polskieradio24.pl
[2] mgr.farm
[3] www.iarc.who.int
[4] www.oecd.org
