Na wczesnym etapie nie boli i nie daje żadnych objawów. W naszym kraju jest przyczyną 33 zgonów dziennie. Rozwija się najczęściej u osób po 50. roku życia, ale także obciążonych genetycznie, stosujących nieprawidłowo zbilansowaną dietę i podejmujących niską aktywność fizyczną, palących papierosy i nadużywających alkoholu. W Polsce co roku diagnozowanych jest 19 tysięcy nowych przypadków zachorowań. Rak jelita grubego – drugi, pod względem częstotliwości występowania w Polsce, nowotwór złośliwy u kobiet i trzeci u mężczyzn… Rozpoczyna się III edycja ogólnopolskiej kampanii profilaktyczno – edukacyjnej „Servier – wyłącz raka!”, odbywająca się pod hasłem „Kolonoskopia jest super!”. Organizatorzy stawiają sobie za cel – przekonanie Polaków do wykonania profilaktycznych badań kolonoskopowych.
Liczba zachorowań na raka jelita grubego stale wzrasta. Jak wynika z danych Krajowego Rejestru Nowotworów w przyszłości tendencja będzie zwyżkowa – już za 10 lat na raka jelita grubego w Polsce zachoruje ponad 28 tys. osób rocznie. Kolonoskopia, która jest jednym z najlepszych osiągnięć medycyny, a z której – z różnych przyczyn, w profilaktyce nowotworu niewiele osób korzysta, może być remedium na te zatrważające statystyki. Wystarczy przekonać do tego badania Polaków, a to niestety zadanie bardzo trudne…
KOLONOSKOPIA JEST SUPER, BO ŻYCIE JEST SUPER
Najskuteczniejszą i najszybszą formą zarówno diagnostyki, czyli wykrycia raka jelita grubego, jak i terapii, czyli leczenia jego wczesnych stadiów, jest kolonoskopia. To z jednej strony badanie profilaktyczne, a z drugiej zabieg ratujący życie. Trwa od 15 do 40 minut i polega na wprowadzeniu do jelita grubego giętkiego i cienkiego aparatu zakończonego źródłem światła. Za jego pomocą lekarz może dokładnie obejrzeć jelito od środka. Poza tym kolonoskopia pozwala na usunięcie polipów, jeśli te znajdują się w jelicie i zanim jeszcze przekształcą się w raka. Dzięki kolonoskopii w badaniach przesiewowych już blisko 10 tys. Polaków uniknęło raka jelita grubego.
„Kolonoskopia jest nowoczesnym i bezpiecznym badaniem. Powinniśmy je wykonywać najlepiej zanim pojawią się jakiekolwiek objawy, kiedy jesteśmy zupełnie zdrowi- profilaktycznie. Narosło jednak wokół niego wiele mitów, w konsekwencji czego większość społeczeństwa ma własne, często mylne wyobrażenie na temat przebiegu tego badania. Jako lekarze przypominamy: profilaktyczna kolonoskopia może zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka jelita grubego nawet o 60-90 proc. W moim odczuciu strach czy wstyd nie ma racji bytu, gdy uświadomię sobie, że kolonoskopia może mnie uchronić przed zachorowaniem na raka. I do takiej zmiany myślenia zachęcam wszystkich Polaków” – przekonuje prof. dr hab. n. med. Jarosław Reguła, Konsultant Krajowy w dziedzinie Gastroenterologii, Kierownik Kliniki Gastroenterologii, Hepatologii i Onkologii Klinicznej Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie.
„Budowanie świadomości społecznej, w tym przełamywanie tabu wokół kolonoskopii, to wciąż wyzwania, przed którymi stoimy. Pacjenci często nie wiedzą, że badanie można wykonać w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym. Ryzykowanie własnym życiem z powodu strachu przed badaniem jest nielogiczne. A przecież korzyści, które wynikają z kolonoskopii mogłyby zdecydowanie zmienić statystyki zachorowalności na raka jelita grubego – dodaje dr n. med. Mariola Kosowicz, Kierownik Poradni Psychoonkologii Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie.
KAMPANIA „SERVIER – WYŁĄCZ RAKA!”
W tegorocznej odsłonie kampanii, której hasłem jest „Kolonoskopia jest super!”, głównym celem jest podkreślanie roli profilaktyki, ze szczególnym uwzględnieniem kolonoskopii jako badania ratującego życie oraz przełamywanie związanego z nim społecznego tabu. Organizatorzy chcą zachęcać Polaków do przezwyciężania lęku przed kolonoskopią, która jest nowoczesnym i bezpiecznym badaniem, umożliwiającym obejrzenie wnętrza i ocenę błony śluzowej całego jelita grubego. Komunikacja trzeciej edycji kampanii kierowana jest szczególnie do osób, które znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka, ze względu na: wiek powyżej 50 lat, obciążenia genetyczne, wystąpienie raka jelita grubego u rodziców lub rodzeństwa, nieprawidłową dietę, niską aktywność fizyczną, palenie tytoniu czy nadużywanie alkoholu.
W III edycję kampanii „Servier – wyłącz raka!” zaangażował się Andrzej Milewski, znany jako Andrzej Rysuje. Rysownik, za pomocą charakterystycznej dla siebie kreski i z charakterystycznym dla siebie poczuciem humoru, zachęca Polaków do wykonania profilaktycznej kolonoskopii. Warstwa humorystyczna ma za zadanie odczarować wizerunek kolonoskopii i przełamać tabu, jakie związane jest z tym badaniem. Satyryk przygotował trzy grafiki, które znajdą się na plakatach na przystankach komunikacji miejskiej i w materiałach informacyjnych dotyczących kampanii.
W ramach kampanii zaplanowane zostały wykłady na temat profilaktyki raka jelita grubego, kierowane do słuchaczy Uniwersytetów Trzeciego Wieku w dziesięciu miastach w Polsce. Prelekcje uzupełni możliwość skorzystania z konsultacji lekarskich oraz przejścia edukacyjnego spaceru w modelu imitującym wnętrze jelita grubego, by zobaczyć jak wyglądają zmiany nowotworowe oraz dowiedzieć się, w jaki sposób można im zapobiegać.
Istotnym z elementów akcji będzie współpraca z siecią kin Multikino. W największych miastach w Polsce, w dniach od 15 do 28 marca 2019 r., przed seansami będzie emitowany spot kinowy z udziałem Zbigniewa Zamachowskiego, przekonujący o wartości badania kolonoskopowego. Widzowie otrzymają również materiał edukacyjny, którego przekaz będzie spójny ze spotem.
Dodatkowo w przestrzeni internetowej pojawi się przekaz w formie krótkich filmów, w których udział wzięli eksperci medyczni, artyści, dziennikarze oraz sportowcy, m.in. Piotr Gruszka − siatkarz i trener, Przemysław Saleta – pięściarz, a także Maria Pakulnis oraz Zbigniew Zamachowski – aktorzy filmowi i teatralni.
Kampania będzie także widoczna w przestrzeni publicznej dzięki wykorzystaniu wiat przystankowych na terenie wybranych największych miast Polski, jako nośników grafiki (plakatów) zachęcającej do wykonania profilaktycznej kolonoskopii.
„Kampania „Servier – wyłącz raka!” ma na celu zwiększanie świadomości społecznej na temat raka jelita grubego i jego profilaktyki. Szukamy ciągle nowych rozwiązań, które pozwolą nam na dotarcie do społeczeństwa z przekazem, że warto się badać. Jest to bardzo trudne. Dlatego w tym roku nieco zmieniamy formułę kampanii. Ponownie wyruszymy w Polskę, ale już nie w charakterze punktu konsultacyjno-informacyjnego, do którego mogą zgłosić się wszyscy chętni, by uzyskać informacje. Będziemy podejmować działania edukacyjne nakierowane na konkretną grupę odbiorców − odwiedzimy m.in. Uniwersytety Trzeciego Wieku z wykładami na temat profilaktyki, konsultacjami lekarskimi i interaktywnym modelem jelita grubego” – informuje lek. med. Katarzyna Urbańska, Dyrektor ds. Komunikacji i Spraw Zewnętrznych Servier.
Patronat merytoryczny nad kampanią objęły Polska Unia Onkologii i Polskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej. Partnerami kampanii zostali: Europa Colon Polska, Polskie Towarzystwo Stomijne Pol-ilko, Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych, Fundacja Onkologiczna – Alivia, Fundacja Rak’n’Roll.
Źródła:
- Janiak, P. Głowacka, A. Kopec, A. Staśkiewicz, Czynniki determinujące zgłaszalność na badania kolonoskopowe
w Programie Badań Przesiewowych raka jelita grubego w Polsce, „Gastroenterologia Kliniczna”, 8 (2016), nr 4, s. 142-152. - Krajowy rejestr nowotworów, onkologia.org.pl
- Polska Unia Onkologii, puo.pl/badania-profilaktyczne/rak-jelita-grubego
- Co warto wiedzieć. Rak jelita grubego, National Cancer Intitute of United States
- poradnikzdrowie.pl/zdrowie/nowotwory/rak-jelita-grubego-profilaktyka-objawy-leczenie_35992.html
- poradnikzdrowie.pl/zdrowie/nowotwory/profilaktyka-nowotworow-czy-cwiczenia-moga-pomoc-powstrzymac-nowotwor_40243.html