„Rak” – określenie to obejmuje wiele chorób różniących się od siebie miejscem występowania i przebiegiem, ale mających jedną wspólną cechę – niekontrolowany wzrost komórek. W zdrowym organizmie wzrost komórek i ich rozwój podlega kontroli jednak w sytuacji powstania raka, komórki wymykają się systemom kontrolnym i dzielą się bez przerwy. Systemy kontrolne naszego organizmu sprawowane są przez ponad 25 tysięcy genów. Wystarczy tylko jedna mutacja, która dotyczy genu regulującego rozmnażanie lub długość życia komórki, a może powstać klon komórek, który dalej poprzez niekontrolowane podziały i wzrost, doprowadza do powstania miliardów nieprawidłowych komórek. Rozmnożenie własnych, ale zmienionych morfologicznie i funkcjonalnie komórek organizmu, prowadzi do niszczenia zdrowych narządów. Początkowo w miejscu ich powstania, na przykład w płucu, piersi, jelicie itp., prowadząc do powstania guza nowotworowego. W dalszej kolejności dochodzi do naciekania i niszczenia tkanek sąsiednich, a także odległych od pierwotnego miejsca powstania choroby poprzez przenoszenie komórek nowotworowych drogą krwionośną lub limfatyczną. Guz nowotworowy może być łagodny (częściej) i złośliwy (rzadziej).
- Guz łagodny – nie rozprzestrzenia się w organizmie, nie zagraża życiu, zwykłe leczenie miejscowe (usunięcie guza) prowadzi do wyleczenia.
- Guz złośliwy – może się rozprzestrzeniać do innych części organizmu poza miejscem pierwotnego powstania drogą krwionośną lub limfatyczną, niszcząc je. Takie wtórne ogniska nazywamy przerzutami.